Komedi filmleri tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de her zaman büyük izleyici kitlelerine ulaşmayı başarmıştır. Sinemada ilk güldürü filmi, Lumiere kardeşlerin Kendi Kendini Sulayan Bahçıvan filmi iken, Türk sinemasında ilk güldürü denemeleri Leblebici Horhor ve Himmet Ağa’nın İzdivacı filmleridir. Türk Komedi Sineması, Karagöz, Meddah, Ortaoyunu gibi geleneksel seyirlik sanatlardan etkilenmiştir.
Sizler için Türk Sineması’nın önemli komedi filmlerini derledik. Kemal Sunal’ın 20 Unutulmaz Filmi yazımıza da göz atmanızı öneririz.
“O iyi insanlar, o güzel atlara binip çekip gittiler. Demirin tuncuna, insanın piçine kaldık.” (Yaşar Kemal, Demirciler Çarşısı Cinayeti)
1. Hababam Sınıfı, 1975
Yönetmen: Ertem Eğilmez, Oyuncular: Münir Özkul, Tarık Akan, Kemal Sunal, Halit Akçatepe, Adile Naşit
Filme alınmadan önce ilk kez 1956-1957’de İlhan Selçuk’un yayımladığı Dolmuş adlı mizah dergisinde Rıfat Ilgaz’ın Stepne takma adıyla yazdığı, Turhan Selçuk’un resimlediği Hababam Sınıfı, üç öykülük bir diziyle başlar. Çoğala çoğala 20 öyküye ulaşır ve kitap olarak basılır. Ilgaz tarafından oyunlaştırılan Hababam Sınıfı, daha tiyatroda oynanmadan önce filme alınmak istenir.
1966’da Orhan Günşiray’la Atıf Yılmaz’ın sahibi olduğu Yerli Film, Hababam Sınıf’nın çekim hakkını satın alır. Ne yazık ki sansür engelini aşamaz. Oyun olarak Ulvi Uraz topluluğunda sahnelenmeye başlayınca, filmciler yeniden ilgi gösterirler. Melek Film Sahibi Şahan Haki, ardından Tanju Gürsu, firmaları adına çekim hakkını satın alırlar. Yine sansür engeline takılırlar. Bir süre sonra yönetmen Alp Zeki Heper, çekim hakkını alır, ancak o da sansür engelini aşamaz. Farklı film şirketleri tekrar girişimde bulunsa da sansürü aşamaz. Yasaklama gerekçesi ise hiç değişmez: Türk eğitim yönteminin taşlamasını yaparak, onu kötü göstermek.
Sonunda Arzu Film Hababam Sınıfı sorununu kökünden çözer. Ertem Eğilmez’in Umur Burgay’a ısmarladığı senaryoyu sansür onaylar. Ertem Eğilmez yapıtın toplumsal içeriğini ve sınıfsal etkilerini geri plana itip, öyküyü eğlencelik bir komediye dönüştürdükten sonra çekim izni çıkar. İlk filmin görülmemiş gişe başarısı üzerine, seri olarak altı film yapılır.
Kalabalık bir oyuncu kadrosu ve İnek Şaban, Kel Mahmut, Güdük Necmi, Damat Ferit, Dom Dom Ali, Tulum Hayri, Badi Ekrem, Hafize Ana gibi haylaz öğrenci ve renkli tiplerden oluşan, lise dünyasını anlatan altı serilik filmin ilk dört ve sonuncu filmi Ertem Eğilmez’in yönetmenliği ile çekilmiştir. Sinemamıza unutulmaz dev isimlerden biri olan Kemal Sunal’ı ve onunla birlikte İnek Şaban tiplemesini armağan eden de yine Hababam Sınıfı serisi ve peşi sıra gelen filmlerdeki Şaban tiplemeleridir.
2. Tosun Paşa, 1976
Yönetmen: Kartal Tibet, Oyuncular: Kemal Sunal, Şener Şen, Müjde Ar, Adile Naşit, Ayşen Gruda
Kemal Sunal’ın canlandırdığı unutulmaz Tosun Paşa karakterini bilmeyen ve sevmeyen, gülmeyen tek kişi yoktur bu ülkede. Filme adı verilen Tosun Paşa karakteri Ahmet Tosun Paşa’dan esinlenmedir. Paşa, Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın oğludur. özellikle Hicaz’da çıkan Vahabi ayaklanmalarını bastırıp Mekke’yi geri aldığında ünü artar, dönemin bazı aşıkları tarafından adına destanlar yazılır. Filmde, Seferoğulları ve Tellioğulları aileleri Yeşil Vadi için sürekli didişmektedirler. Tellioğulları, Yeşil Vadi’yi ve Daver Bey’in kızını alabilmek için uşak Şaban’ı Tosun Paşa kılığına sokarlar. Gerçek Tosun Paşa’nın bu olayı duymasıyla işler karışır.
3. Süt Kardeşler, 1976
Yönetmen: Ertem Eğilmez, Oyuncular: Kemal Sunal, Halit Akçatepe, Hale Soygazi, Münir Özkul, Adile Naşit, Şener Şen, Ayşen Gruda
Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın cin, peri, gulyabani gibi batıl inançlarla saf ve namuslu insanların nasıl kandırıldığını anlatan eseri Gulyabani’nin serbest bir uyarlaması olarak düşünebileceğimiz Süt Kardeşler, eğlenceli ve oldukça komik bir film olsa da bugünden bakıldığında taşlama özelliğine sahip olduğu da görünecektir.
Filmde, yıllardır kimsenin sahip olamadığı konağın sahibi Melek Hanım sütoğlu Şaban sanıp da Şaban’ın arkadaşı Ramazan’ı eve alır. Fakat sinirli abisi Hüsamettin’e Ramazan’ı damadı Bayram olarak tanıtır. Konağa gelen gerçek Şaban ve gerçek Bayram’ın işleri karıştırdığı yetmiyormuş gibi bir de damat Bayram’ın babasının eve Gulyabani adında bir esrarengiz canavarı konağa illet etmesi her şeyi birbirine karıştıracaktır.
4. Şaban Oğlu Şaban, 1977
Yönetmen: Ertem Eğilmez, Oyuncular: Kemal Sunal, Halit Akçatepe ve Şener Şen, Adile Naşit, Ayşen Gruda
Askerde kumandanı Hüsamettin’i sürekli yaralayan ve türlü sakarlıklar yapan Şaban ile askerlikten sonra bir eğlence yerinde birlikte çalgıcılık yaptığı asker arkadaşı Ramazan, çalıştıkları yerde kanto yapan Nigar’a aşık olurlar. Sivil hayatta bir polis olan Hüsamettin ve teşkilatının aylardır yakalayamadığı Kadırgalı Eşref’i tesadüfen yakalayıp Hüsamettin’in kayınpederi olan Nazır Paşa’nın gizli polisi olurlar. Nazır Paşa, onlara kızkardeşinin kaybolan elmasını bulma görevi verecektir. 2009 yılında dünyanın en büyük sinema filmleri veritabanı olarak kabul edilen imdb.com tarafından Tüm Zamanların En İyi 50 Komedi Filmi yarışmasında birinci olur.
5. Neşeli Günler, 1978
Yönetmen: Orhan Aksoy, Oyuncular: Münir Özkul, Adile Naşit, Şener Şen, Ayşen Gruda, Oya Aydoğan, Mürüvvet Sim, Ahmet Sezerel, İhsan Yüce, Feridun Şavlı
Türk Sineması’nın klasiklerinden, senaryosunu Sadık Şendil’in yazdığı Neşeli Günler, mütavazı, samimi, naif, insanın içini ısıtan, defalarca izlemekten bıkılmayan bir film. Güldürü dozu yüksek, ama aynı zamanda duygusal. Turşu suyu yüzünden kavga edecek kadar çocuk, mutluluğun ailede başlayıp, ailede bittiğini anlayacak kadar olgun karakterler yaratılmış filmde. Türk Sineması’nın iki büyük emektarı Münir Özkul ve Adile Naşit’in turşucu rolünde oynadığı film, geçimsiz bir çiftin ayrılmasını ve gelişen olayları komik bir dille anlatmaktadır. Filmin bir diğer önemli ismi ise Ziya rolüyle müthiş bir performans gösteren Şener Şen’dir.
6. Kibar Feyzo, 1978
Yönetmen: Atıf Yılmaz, Oyuncular: Kemal Sunal, Müjde Ar, Adile Naşit, Şener Şen, İlyas Salman, İhsan Yüce, Erdal Özyağcılar
Kemal Sunal’ın canlandırdığı Kibar Feyzo’nun bin bir zorluğun ardından gerçekleşen düğününde giydiği şapka köy ağasına saygısızlık olarak değerlendirilince Feyzo’nun sonu köyden sürülüp çalışmak için İstanbul’a gitmek olur. İstanbul’da şahit olduklarından sonra köyündeki insanların köle muamelesi gördüğünü anlayan Feyzo, doğduğu topraklara geri dönünce köy ahalisini sahip oldukları haklar konusunda, izleyicileri ise mahkeme sahnelerinde doğrudan gözlerimizin içine bakarak ülkemizde neler olup bittiği konusunda güldürerek bilgilendirmeye çalışır. Film, ağalık ve köylülük sorunu gibi ait olduğu döneme ilişkin birtakım toplumsal sorunları işlemektedir. Sosyal mesajları kadar güldürü öğeleriyle de sinemamızın en parlak örneklerinden biri olarak kabul edilir. Bizlere Yeşilçam’ın usta oyuncularını bir arada izleme fırsatı veren bu ölümsüz yapıtın bir çeşit hiciv niteliğindeki senaryosu oyuncu İhsan Yüce’ye aittir.
7. Çöpçüler Kralı, 1978
Yönetmen: Zeki Ökten, Oyuncular: Kemal Sunal, Şener Şen, Ayşen Gruda, Erdal Özyağcılar, İhsan Yüce, İlyas Salman
Çöpçüler Kralı, belediyenin 2548 yaka numaralı temizlik işçilerinden Apti Şakrak’ın ve aslında onunla beraber bir toplumun ve dönemin hikayesidir. Apti (Kemal Sunal) amirinin (Şener Şen) sevdiği kıza tutulur. Fakat, birbirlerine rakip olmalarını engelleyecek bir fark vardır aralarında: Üniforma. Umur Bugay’ın senaryosunu yazdığı, Zeki Ökten’in yönetmenliğini yaptığı Çöpçüler Kralı, bu iki usta ismin, 1976 yapımı Kapıcılar Kralı filminde olduğu gibi, belirli bir mekan üzerinden hem kişisel hem toplumsal konulara değindikleri filmdir. Yine dönemin hükümeti, karaborsa, toplumsal sınıf ayrımları, siyaset gibi konular mahalle hayatı ve sakinleri üzerinden seyirciye yansıtılır. Film, Altın Portakal’da En İyi Senaryo Ödülü’nü alırken, Şener Şen’e En İyi Yardımcı Aktör Ödülü’nü getirmiştir. Film, birçok sahnesiyle unutulmazlar arasına girmiş, yine diğer oyuncuları Ayşen Gruda, İhsan Yüce ve Erdal Özyağcılar’ın başarılı oyunculuklarıyla da her dönem izlenen yerli filmlerden biri olmuştur.
8. Eyvah Eyvah, 2010
Yönetmen: Hakan Algül, Oyuncular: Demet Akbağ, Ata Demirer, Salih Kalyon, Bican Günalan
Ata Demirer’in senaryosunu yazıp Demet Akbağ’la başrolleri paylaştığı Eyvah Eyvah’ta, Çanakkale’nin Geyikli Beldesi’nde büyükbabası ve büyükannesiyle yaşayan klarnet ustası saf çocuk Hüseyin, babasının yaşadığını öğrenir ve iz sürmek için İstanbul’a gelir. Burada da bir albüm yapmak için uğraşan, gecelerin bir numaralı sahnesine sahip eğlenceli, anaç, eğitimsiz Firuzan ile yolları kesişir. Film Çanakkale Ezine’nin sahil kasabası Geyikli’de çekilir. Eğlenceli konusu, hareketli şarkıları, oyunculuğuyla, samimiyetiyle, esprileriyle, sinematografisiyle, senaryosuyla eğlenmek için birebir.
9. G.O.R.A, 2004
Yönetmen: Ömer Faruk Sorak, Oyuncular: Cem Yılmaz, Rasim Öztekin, Ozan Güven, Özkan Uğur
Antalya’da tüccarlık yapan Arif, uzaylılar tarafından kaçırılarak G.O.R.A. isimli gezegene götürülür. Arif, gezegende tutsakken gezegeni bir alev topundan kurtarır ve bu sırada Ceku isimli prensesle tanışır. Bütün bunlar olurken, G.O.R.A. gezegeninin kötü kalpli komutanı Logar, Ceku ile evlenerek gezegenin yönetimini ele geçirmek istemektedir. Arif bunu öğrenir ve gezegenden kaçarken Ceku’yu da yanında götürmek ister, fakat bunun için Komutan Logar’a karşı mücadele vermesi gerekmektedir.
10. Hükümet Kadın, 2013
Yönetmen: Sermiyan Midyat, Oyuncular: Demet Akbağ, Sermiyan Midyat, Ercan Kesal, Mahir İpek, Burcu Gönder, Gülhan Tekin, Bülent Çolak
Sermiyan Midyat filminde 1956 yılında yaşanmış bir hikayeden yola çıkarak, kendi babaannesini anlatıyor. Ev kadını Xate, çocuklarına ve onların olumsuzluklarına rağmen belediye başkanlığı yapmaya çalışır. İlçedeki sorunları kendi yöntemleri ve kadınca yöntemleriyle çözmeye çalışır, kadınlara, kız çocuklarına destek olur, hemcinslerinin ezilmesini istemez. Kısa zamanda hükümet gibi kadın olduğunu da gösterir Xate. Güldürmeye çalışan, verdiği mesajları, müziğiyle, mizahıyla eğlenceli bir film.
11. Vizontele, 2001
Yönetmen: Yılmaz Erdoğan, Ömer Faruk Sorak, Oyuncular: Yılmaz Erdoğan, Demet Akbağ, Altan Erkekli
Vizontele, 1974 yılında Van’ın Gevaş ilçesine televizyon gelmesini anlatıyor. Bunu duyan ahali televizyonun ne olduğunu merak eder. TRT tarafından oraya sürgün gönderilen memurlar alıcıyı kurmadan geri dönerler. Belediye Başkanı Nazmi bu işin üstesinden gelmek için şehrin delisi olarak bilinen Emin’den yardım alır. Emin aslında deli olmayan, teknolojik aletlere ilgisi olan ve bütün radyoları tamir eden ilginç bir yaşantıya sahip olan bir karakterdir.
Kaynak
Neşeli Günler’e İhtiyacımız Var, filmhafizasi.com, Rıfat Ilgaz’ın Yeşilçam Serüveni
