Fausto Zonaro’nun en güzel resimlerini hayatından kesitler ile beraber sizler için derledik.
1854’te Podova’da doğar. Fausto Zonaro, mesleki yaşamına inşaatlarda çıraklık yaparak başlamış. Resme ilgisini de işte böyle keşfetmiş.
“Köyüme dönünce hemen bildiklerimi uygulamak istedim. Evimin henüz beyaz kalmış tüm duvarlarını boyamaya giriştim. İşlerim fark edilince de duvar süsleme işleri aldım. Böylece fırçamla ilk paramı kazanmış oldum.”
Fausto Zonaro – Anne
O yılların önde gelen güzel sanatlar akademilerinden biri olan Accademia Cignaroli’ye girdi. Askerlik görevi nedeniyle yarım bıraktığı eğitimini daha sonra Roma Güzel Sanatlar Akademisi’nde tamamladı.
Fausto Zonaro – Şehzade Abdürrahim
Fausto Zonaro, İtalya’nın değişik şehirlerine geziler yapar. Bu gidiş gelişleri sırasında hep sanatını icra edebileceği, mutlu olacağı bir sanat çevresini ve yaşam şeklini bulmaya çalışır. Bu yıllarda hep huzursuzdur. Bu sıralarda kendisinden resim dersleri almak isteyen, Elisa Pante ile tanışır. Elisa’ya resim dersleri vermekle başlayan ilişkileri, birlikte daha güzel bir yaşam ve sanat ortamı arayışına kadar ilerler.
Fausto Zonaro – Dolmabahçe’de Gezinti
İstanbul, Fausto Zonaro ve sevgilisi Elisa için tutku haline gelmiştir. Avrupa’da sanatçı olarak kendini ispatlamaktan umutlarının kırıldığı bir sırada son derece girişken bir genç kız olan Elisa, kısa bir süre sonra eşi olacak Fausto Zonaro’dan önce davranır ve İstanbul’a hareket eder. Zonaro da Elisa’dan 2 ay sonra, son derece güç koşullarda, İstanbul’a ulaşır. Pera’ya yerleşirler. Zonaro ilk günlerini hatıratında şöyle anlatır.
“Elisa, sevgili eşim, İstanbul’da yaşama gücümü senin sayende kazandım… Başlangıç yıllarını düşünüyorum da, suluboya tablolar yaparak geçimimizi sağladık. Çerçeve tamirleri yaptık, fotoğraf tab ettik… Fakat bize en yakın ilgiyi gösteren Yüksek Kaldırım’daki Zellich Kitabevi’nin sahibi Bay Zellich’i ve oğullarını asla unutmayacağım. Tablolarımı geniş vitrinine yerleştirmiş ve tanesine 1 lira değer biçmiştik. Tablolarım iyi satıldığından dolayı Bay Zellich benim adıma siparişler almaya başlamış ve ilk satılan dört tablonun parasını hemen vermişti. İstanbul’da ilk kazandığım para bu olmuştu.”
Fausto Zonaro – Falcı
Zonaro para kazanmak için, Galata Köprüsü’nde turistlere küçük İstanbul tabloları yapar, Elisa da çektiği sokak fotoğraflarını suluboyayla renklendirerek ipek üzerine bastırıp satar.
1892 yılında St. Esprit Kilisesi’nde evlenirler. Bu arada yeni çevre edinirler. Bunlardan biri de Osman Hamdi Bey’dir, dost olurlar.
Fausto Zonaro – Göksu Sefası
Zonaro 1896 yılında bir cuma günü Galata Köprüsü’nden geçerken, Ertuğrul Süvari Alayı ile karşılaşır ve alayın heybetinden son derece etkilenir. Köprü üzerindeki bu manzaraya ve beyaz atlara hayran kalır. Her hafta cuma günleri Galata Köprüsü’ne giderek Ertuğrul Süvari Alayı’nın geçişini doyumsuz bir heyecanla seyretmeye başlar. Süvarilerin geçişini bekler, onlar yaklaştıkça portre etüdleri, üniforma ayrıntıları çizer, düğme sayısına varıncaya dek her ayrıntıyı eskizlerine aktarır.
Bir süre sonra öylesine tanıdık bir sima haline gelir ki, çalışırken alay kumandanı ve subaylar onu görünce selamverirler ve tebessümle dostluklarını ifade ederler. Zonaro meşhur Ertuğrul Süvarisi Köprüde tablosunu yapar. Bu tabloyu saraya sunar. Sultan Abdülhamit çok beğenir tabloyu ve 20 altınla beraber Ressam-ı Hazret-i Şehriyari yani Saray Ressamlığı ünvanı verir.
Fausto Zonaro – Ertuğrul Süvari Alayı Köprü’de
Yakın dostu Münir Paşa, Ertuğrul Süvari Alayı Köprüde tablosunu çok beğenir. Ama bir sorun vardır. Resimdeki çıplak ayaklı çocuk ile çingene hoşuna gitmez. Zonaro şöyle anlatmıştır:
“Sarayın en nazik ve en cana yakın insanı, aziz dost Münir Paşa’nın huzurundayım… Bakın dedi, Padişah hazretleri yoksulluğu hiç sevmez ve yalınayak dolaşan insanların var olduğunu düşünemez. Bu oğlanı güzelce giydirmenin bir yolu yok mudur?”
Zonaro, resminde böyle değişikliği kabul etmez ve resim padişaha verilir. Aradan epey bir zaman geçer. Fransız Meclis Başkanı M. Paul Deschanel, Abdülhamit’in tahta çıkışının 25. yıldönümünde kendisini ziyarete gelir. Tabloyu beğenince Abdülhamit tabloyu ona hediye eder.
Sarayda duvarda boş kalan yeri doldurmak üzere Sultan Abdülhamid aynı tablonun yeniden yapılmasını talep eder. Zonaro bir süre sonra Ertuğrul Süvari Alayı Köprüde adlı eseri tekrar yapar. Ancak bir takım değişikliklerle… Resmin ilk halinde alayın geçişini izleyen yalın ayaklı bir çocuk ve çingeneler bu kez bu tabloda yoktur. Yerini ise gayet iyi giyinimli İstanbullar ile Zonaro ve eşi yer alır. Belli ki Münir Paşa’nın önceden yaptığı uyarı etkili olmuştur.
Fausto Zonaro – Sandala Binen Cariyeler
Tulumbacı takımı, Bayram tablosunu hazırlayabilmesi için Zonaro’ya poz veriyor. Sanatçı anılarında şöyle der:
“Davul geliyor, ardından şu ünlü zurnayı çok iyi çalan Ermeni. Oyun başlıyor ve benim yiğitler (tulumbacılar) birer birer kol kola bağlanarak diziliyor, davulun tokmağının vurmasını bekliyorlar. Ve işte yavaş, iyice çoşana kadar devinimi, hızı artan, küçük küçük adımlar, küçük küçük eğilmeler başlıyor… Resim sehpama bir buçuk metrelik güzel, beyaz bir tuval yerleştirdim. Birkaç kez gidip gelip baktım ve hızla kompozisyonuma başladım.”
Sanatçı diğer önemli çalışmalarında olduğu gibi, kendisini fonda, tuvalin sağ köşesine yerleştiriyor.
Fausto Zonaro – Bayram
Hareket Ordusu’nun komutanlarından Enver Paşa’nın babası Hacı Ahmet her yerde aranmaktadır. Zonaro, dostu Hacı Ahmet’i evinde saklar. 26 Nisan 1909’da Hareket Ordusu şehre girer. Ressam ve Hacı Ahmet, ertesi gün Enver Bey’e gider.
Enver Bey, ressama hem poz verir hem de Sultan’ın üç gün sonra tahttan indirileceğini söyler. Zonaro, bu sırrı padişaha söylememiştir.
Zonaro, II. Meşrutiyetin ilanıyla, Abdülhamid’in tahttan indirilmesinden sonra saray ressamlığı görevinden azledildi. Ev ve atölye olarak kullandığı Akaretler 50 numaralı binada da ancak kirasını ödemek kaydıyla oturabileceği söylendi. İttihatçıların bu tutumundan rahatsız olan Zonaro İtalya’ya dönmeye karar verdi.
Fausto Zonaro – Enver Paşa Portresi
1910 yılında önce resimlerini 46 sandığa koyup anlaştığı bir gemi şirketi ile Napoli Limanı’na, oradan da aktarmayla Roma’ya gönderdi. Zonaro’nun Napoli Limanı’nda 12 gün bekleyen resimlerinin pek çoğu kötü hava koşulları yüzünden zarar gördü. Zonaro eşiyle birlikte Orient Ekspres ile İtalya’ya döndü. 1929 yılında San Remo’da ölen Fausto Zonaro, bütün dünyada İstanbul’la ilgili tablolarıyla tanınır.
Fausto Zonaro – Kayıkta Sefa
Bugüne kadar Zonaro ile ilgili en kapsamlı eser Osmanlı Saray Ressamı Fausto Zonaro – Erol Makzume ve Osman Öndeş tarafından yayımlandı. Yaşamöyküsü ile birlikte 400’ü aşkın resmi ve eşi Elisa Zonaro’nun o yıllarda çektiği 200 kadar fotoğraf yer alıyor. Zonaro ailesi arşivlerini ilk kez bu kitap için tam anlamıyla açtı. Önemli bir kısmı ilk kez yayımlanan onlarca belge ve fotoğrafın da yer aldığı kitaptaki en çarpıcı belge, eşi Elisa Zonaro’nun 1894-1920 arasında bütün resim satışlarını kaydettiği hesap defteri. Bu defterle Zonarolar’ın İstanbul’da kimlere resim sattıkları, saraydan maaşlarını nasıl aldıkları gibi pek çok önemli ayrıntı belgelenmiş oluyor.
Fausto Zonaro – Boğaz Manzarası’nda Türk Kadın
Kaynak
İzdiham Dergisi
Tesekkurler.