Piyanist, Schindler’in Listesi, Er Ryan’ı Kurtarmak başta olmak üzere izlenmesi gereken önemli savaş filmlerini sizler için derledik.
1. The Dam Busters (Barajları Yıkanlar), 1955
Yönetmen: Michael Anderson, Oyuncular: Michael Redgrave, Richard Todd, Ursula Jeans, Basil Sydney, Charles Carson
Paul Brickhill’in kitabından uyarlanan film, 2. Dünya Savaşı sırasında 1943 yılında gerçekleşen Chastise Operasyonu üzerine. Bu operasyonun amacı Almanların hidroelektrik santrallerini yıkmak ve Alman sanayisini sekteye uğratmak. Operasyonda Branes Wallis tarafından tasarlanan varil şeklindeki bombalar, İngiliz RAF 617 Birliği tarafından Alman endüstrisine elektrik sağlayan Ruhr vadisindeki barajları patlatmak amacıyla kullanılır. Bombalar belli bir yükseklikten bırakıldıktan sonra su üzerinde sektikten sonra baraj duvarından suya düşüp su altında patlaması neticesinde duvarlara ağır hasar verir.
2. The Bridge On The River Kwai (Kwai Köprüsü), 1957
Yönetmen: David Lean, Oyuncular: Alec Guinness, William Holden, André Morell, Jack Hawkins, Percy Herbert
Yönetmen David Lean filmde, Fransız yazar Pierre Boulle’nin 1952’de yayımlanan Kwai Köprüsü adlı romanından ve II. Dünya Savaşı’nda Uzakdoğu’daki kişisel deneyimlerinden esinlenir ve Japon ordusuna esir düşmüş İngiliz askerlerinin inşa ettikleri bir köprünün hikayesini anlatır. Film, 1943 yılında Japonlar tarafından Singapur’da esir alınan İngiliz Albay Nicholson (Aktör Alec Guinness) komutasında bir tabur askerin Tayland’daki Japon Albay Saito (aktör Sessue Hayakawa) komutasındaki esir kampına getirilmeleriyle başlar ve bu bir tabur askerin Kwai Nehri üzerinde inşa edilen demiryolu köprüsünde çalıştırılmak istenmesiyle gelişerek devam eder. Film, sekiz dalda aday olduğu Oscar ödüllerinden En İyi Film, Yönetmen, Senaryo, Görüntü, Kurgu, Müzik, Aktör (İngiliz Albay rolüyle Alec Guinness) dalında kazandığı 7 Oscar ödülü başta olmak üzere, değişik film festivallerinden de 23 ödül kazanır.
3. A Bridge Too Far (Uzaktaki Köprü), 1977
Yönetmen: Richard Attenborough, Oyuncular: Anthony Hopkins, Michael Caine, Sean Connery, Robert Redford, Gene Hackman
2. Dünya Savaşı’nda Normandiya çıkartması sonrası müttefikler, Hollanda’yı istila edip oradan da Almaya’nın sanayi bölgesi Ruhr’u ele geçirip Almanları savaştan düşürmek için Ren Nehri üzerindeki Nijmegen ve Arnheim köprülerini ele geçirmek için harekete geçerler. İşgal planının stratejik önemi, paraşütçü birliklerinin yollanmasından geçmektedir. Ancak büyük bir hata yapılır ve paraşütçü birlikleri Arnheim köprüsünün bulunduğu bölgeden çok daha uzağa indirilir. Bölgedeki Alman birliklerinin sanıldığının aksine oldukça güçlü olmaları ve birtakım yanlış bilgilendirmeler, Market Garden adındaki bu harekatı bir hatalar dizisine döndürecek ve trajik sonuçlara yol açacaktır.
4. Apocalypse Now (Kıyamet), 1979
Yönetmen: Francis Ford Coppola, Oyuncular: Marlon Brando, Harrison Ford, Laurence Fishburne, Francis Ford Coppola, Robert Duvall
Apocalypse Now, sinema tarihinin en önemli savaş filmlerinden biri olmasının yanında, kimi karelerle bir opera sahnesini anımsatır. Joseph Conrad’ın Heart of Darkness adlı romanından uyarlanan film, savaşı delilik sınırında yansıtır. Willard (Martin Sheen) Vietnam’da yaşadıklarından sonra, normal yaşama dönme şansını yitirmiş bir adamdır. Ondan yeni görev olarak birliğiyle Kamboçya’ya geçerek kontrolden çıkmış Albay Walter E. Kurtz’u (Marlon Brando) bulup öldürmesi istenir. Yolculuk esnasında her an olabilecek silahlı bir saldırı tehlikesi, bilinçleri savaş travması ve uyuşturucu ile bulanık askerleri kontrol edilemez yaratıklara dönüştürür. Kamboçya’da Kurtz’un bölgesine ulaştıklarında kendilerini adeta distopik bir ülke karşılar. Dünyadan saklı bir toprak parçasında Kurtz, ölüme tapan bir kabilenin kralı olmuştur.
5. The Big Red One (Ölüme Koşanlar), 1980
Yönetmen: Samuel Fuller, Oyuncular: Mark Hamill, Lee Marvin, Stéphane Audran, Robert Carradine, Bobby Di Cicco
Filmde, 2. Dünya Savaşı’nda Normandiya ve Çekoslovakya’da çarpışmış ve savaşın en önemli zaferinin hayatta kalmak olduğunu gayet iyi bilen bir yönetmenin gözünden, The Big Red One olarak bilinen Birinci Piyade Bölüğü’nün yaşadıkları anlatılmakta. Öykü, bölüğün dört ana karakteri (Mark Hamill, Robert Carradine, Bobby Di Cicco ve Kelly Ward) ile deneyimli çavuşları (Lee Marvin) üzerinde odaklanıyor. Yönetmen Samuel Fuller, bölüğü savaşın önemli bütün cephelerinde bir tura çıkartıyor. Rommel’e karşı Kuzey Afrika’da savaşıyorlar, Sicilya’ya çıkıyorlar, Normandiya çıkartmasında yer alıyorlar, Belçika’da savaşıyorlar, hatta Çekoslovakya’daki bir Nazi toplama kampının dehşetini de yaşıyorlar. Cepheye yeni gelen taze askerler teker teker dökülüp can verirken, savaşla birlikte pişen bu ekip hayatta kalmayı başarıyor. Filmin bütün bir öyküden çok, art arda anlatılan anekdotlardan oluşan bir yapısı var. The Big Red One, aksiyon olarak oldukça yüksek tempolu ve tamamı olağanüstü başarılı ve gerçekçi olmasa da, acımasız savaş sahneleri içeriyor.
6. Das Boot (Denizaltı), 1981
Yönetmen: Wolfgang Petersen, Oyuncular: Jürgen Prochnow, Erwin Leder, Uwe Ochsenknecht, Oliver Stritzel, Otto Sander
Yıl 1942, İkinci Dünya Savaşı’nın en ağır yılı. Alman denizaltı filosu, Atlantik Savaşı adında bir operasyonla İngiliz Donanması’nı yok etmek üzere yola çıkar. Fakat plan beklediği gibi işlemez, İngiliz Destroyerleri Alman denizaltılarına ağır kayıplar verdirir. Das Boot, bu filodaki bir Alman denizaltısını ve ekibini konu alır. Aldıkları eğitimleri, gönderildikleri imkansız görevleri ve sorguladıkları ideolojilerini… Yapım, 1983’te en iyi yönetmen, görüntü yönetmeni, efekt, kurgu, ses ve senaryo uyarlaması dallarında olmak üzere 6 Oscar Ödülü’ne aday gösterilir.
7. Come And See (Gel ve Gör), 1985
Yönetmen: Elem Klimov, Oyuncular: Olga Mironova, Vladas Bagdonas, Viktor Lorents, Aleksandr Berda, Liubomiras Lauciavicius
Rus sinemasının başyapıtı olan film, bir çocuğun gözünden savaşı, ayrılığı, yalnızlığı, savaşın dehşetini, insanlarda yarattığı fiziksel ve psikolojik yıkımı gözler önüne seriyor. Rusların Kıyameti olarak anılan yapım Nazilerin Belarus’ta yaptığı katliamları anlatırken, savaş denen korkunç, acımasız olayın insanlarda oluşturduğu yıkımı evrensel bir dille anlatıyor.
8. Full Metal Jacket (Artık Benimsin), 1987
Yönetmen: Stanley Kubrick, Oyuncular: Adam Baldwin, R. Lee Ermey, Vincent D’Onofrio, John Terry, Matthew Modine
Film, Vietnam Savaşı öncesi Amerikan ordusunun eğitimleri ve Vietnam Savaşı sırasında Amerikan ordusundaki askerlerin başından geçen olağan olayları, çarpıcı ve gerçek yaklaşımlarla anlatmaktadır. Full Metal Jacket, savaş filmlerine çeşitli yenilikler getirmiştir. Örneğin, filmde Kubrick, senaryo kavramını alt üst ederek filmi ikiye ayırmış ve ilk bölümde bir karakter çözümlemesi, ikinci bölümde ise genel bir çerçeve çizmiştir. Yani ilk bölümde özelden genele ikinci bölümde ise genelden özele inerek seyirciyi filmin başında etkisi altına almıştır. Getirdiği ikinci yenilik ise ışık ve kontrast değerleridir. Diğer savaş filmlerinde aşırı kontrast göze çarparken, bu filmde aydınlık alabildiğine filme hakimdir.
9. Schindler’s List (Schindler’in Listesi), 1993
Yönetmen: Steven Spielberg, Oyuncular: Liam Neeson, Ralph Fiennes, Ben Kingsley, Embeth Davidtz, Caroline Goodall
Thomas Keneally’nin aynı adlı eserinden uyarlanan, tam yedi dalda Akademi ödülü kazanan Schindler’in Listesi, En İyi Film ve En İyi Yönetmen başta olmak üzere pek çok kez ödülle onurlandırıldı. Film soykırım zamanında 1100’den fazla Yahudi’nin hayatını kurtaran Nazi Partisi’ne üye, çapkın ve savaş yanlısı olan esrarengiz Oscar Schindler’in tarihten hiçbir zaman silinmeyecek olan gerçek hikayesini anlatıyor. Bir Steven Spielberg filmi olan Schindler’in Listesi, tüm zamanların en saygı duyulan, en şerefli filmlerinden biri olarak sinemanın yapıtaşlarından biri oldu ve tarihteki yerini aldı. Film, En İyi Film ve En İyi Yönetmen başta olmak üzere daha pek çok kez ödülle onurlandırıldı.
10. Saving Private Ryan (Er Ryan’ı Kurtarmak), 1998
Yönetmen: Steven Spielberg, Oyuncular: Tom Hanks, Vin Diesel, Matt Damon, Paul Giamatti, Giovanni Ribisi
Filmde Amerikalı askerlerin Fransa’nın Normandiya sahillerine Haziran 1944 yılında yaptığı çıkartma görüntüleri var. Tarihin en büyük savaşlarından biri anlatılıyor. Batı Avrupa’daki Nazi güçlerine karşı yapılan operasyona ABD, Kanada ve İngiliz ordularından oluşan milyonlarca asker katılıyor. 6 Haziran günü sabahın en puslu en karanlık saatlerinde yapılan çıkarma, hem karadan hem de havadan başlıyor. Er Ryan da bu savaşa katılan askerlerden sadece biri. Kendisinden başka diğer üç kardeş de aynı savaşa katılıyorlar, ancak hepsi farklı cephelerde ve savaşın ilk anlarında ölüyorlar. Amerikan Başkanı Roosevelt ailesinde tek erkek çocuk olarak kalan Ryan’ın savaştan geri çekilerek annesinin yanına gönderilmesi için emir veriyor. Fakat cephe o kadar büyük ve karışıktır ki Er Ryan’ı bulmak pek de o kadar kolay olmuyor. Film, En İyi Yönetmen, En İyi Görüntü Yönetmeni, En İyi Kurgu dalında Oscar ödüllerinin sahibi olur.
11. The Thin Red Line (İnce Kırmızı Hat), 1999
Yönetmen: Terrence Malick, Oyuncular: George Clooney, Adrien Brody, John Travolta, John Cusack, Sean Penn
Film, yazar James Jones’in otobiyografik romanından uyarlanmıştır. İkinci Dünya Savaşı sonlarında ABD’nin pasifik Okyanusu’nun Asya kıyılarında Japonlarla yaptığı savaşı konu alır. Ama film bunun dışında hayatta kalmak için savaşan, korkunç stres altındaki insanların aralarında gelişen güçlü bağların arasında dolaşır.
12. Days Of Glory (İsimsiz Kahramanlar), 2006
Yönetmen: Rachid Bouchareb, Oyuncular: Roschdy Zem, Sami Bouajila, Samy Naceri
Ödüle doymayan usta yönetmen Rachid Bouchareb, unutulmaz savaş sahneleri ve muhteşem oyuncu kadrosuna sahip başyapıt niteliğindeki bu filmi ile bu kez tarihin unuttuğu gizli kahramanların hikayesini anlatır. 1943 yılında İkinci Dünya Savaşı sırasında Fransa, Nazilere karşı savaşmak için sömürgesi altındaki Kuzey Afrika’dan 130.000 asker getirir. Hiç ayak basmadıkları ana vatanlarını savunmak için gelen Faslı, Tunuslu, Cezayirli genç adamlar, zaferden ancak 15 yıl sonra, ülkeleri bağımsızlıklarını ilan ettiğinde hatırlanacaktır. Film, kanlarının son damlasına kadar mücadele ettikleri halde tarihin sırtını döndüğü bu isimsiz askerler Said, Yusuf, Abdülkadir ve Yaser’in kahramanlık dolu hikayesine izleyiciyi ortak ediyor. Film, 2006 Cannes Film Festivali En İyi Erkek Oyuncu gibi birçok ödüle sahip olmasının yanı sıra, 2007 Yabancı Dilde En İyi Film kategorisinde Oscar Adayı’dır.
13. Letters From Iwo Jima (Iwo Jima’dan Mektuplar), 2007
Yönetmen: Clint Eastwood, Oyuncular: Ken Watanabe, Shido Nakamura, Kazunari Ninomiya, Tsuyoshi Ihara, Ryo Kase
İkinci Dünya Savaşı’nın sonlarında Amerikan askerlerinin Japonların elindeki Iwo Jima Adası’na yaptıkları kanlı çıkarmaya odaklanan film, yaşananlara kaybeden tarafından bakıyor. Yıllar sonra adanın ıssız topraklarında bulunan mektuplarla ortaya çıkan gerçekler, mağlubiyetin kaçınılmaz olduğu bir ortamda Japon askerlerinin nasıl kırk günlük bir direniş gösterebildiklerini ortaya koyar. Amerikan askerlerine direnen Japon odaklı bir anlatımın olduğu film, Atalarımızın Bayrakları ile birbirini tamamlayan iki film olma özelliği taşıyor. Her iki film de Clint Eastwood imzası taşısa da, Iwo Jima’dan Mektuplar daha büyük bir etki yaratır.
14. The Pianist (Piyanist), 2012
Yönetmen: Roman Polanski, Oyuncular: Adrien Brody, Thomas Kretschmann, Roman Polanski, Emilia Fox, Ed Stoppard
Ronald Harwood’un kitabından uyarlanan Piyanist, Polanski’nin kendi çocukluğundan pek çok iz taşır. Filmde, İkinci Dünya Savaşı sırasında kanlı Nazi sürecinde bütün baskıları, Nazi işgalini, ölümleri ve getto isyanını, yıkımı yaşayan ünlü piyanist Władysław Szpilman’ın inanılmaz öyküsü anlatılır. Büyük yönetmen adeta bir belgesel gibi kurguladığı filminde, izleyiciyi son derece kişisel bir yolculuğa çıkarıyor. Savaşın vahşetini ve sanatın onurunu anlatan az sayıdaki ödünsüz filmlerden biri. Film, 3 Oscar Ödülü’nün yanı sıra, Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye Ödülü’nü ve Cesar ödüllerinin birçoğunu kazanır.
15. Hacksaw Ridge (Savaş Vadisi), 2016
Yönetmen: Mel Gibson, Oyuncular: Andrew Garfield, Teresa Palmer, Sam Worthington, Luke Bracey, Hugo Weaving
Mel Gibson’ın yönetmenliğe geri döndüğü Hacksaw Ridge, 2. Dünya Savaşı’nda savaşmayı reddeden ve kurşun sıkmadan onlarca hayatı kurtarmayı başaran Desmond T. Doss’un hikayesini anlatır. İkinci Dünya Savaşı sırasında Amerikan Ordusu’ndan Desmond T. Doss, Okinawa Savaşı’nda görev yaparken insanları öldürmeyi reddeder ve Amerikan tarihinin Onur Madalyası’na layık görülen ilk vicdani retçi olur. Tek bir kurşun sıkmadan yetmiş beşe yakın kişiyi kurtaran kahramanın hikayesidir anlatılan.
16. Dunkirk, 2017
Yönetmen: Christopher Nolan, Oyuncular: Tom Hardy, Cillian Murphy, Mark Rylance, Aneurin Barnard, Kenneth Branagh
İkinci Dünya Savaşı sırasında İngiliz birliklerinin Fransa’nın Dunkirk sahilinden tahliye edilmesini anlatan filmde, kıyıda bir hafta boyunca yaşananlar birkaç karakter üzerinden anlatılır. Bu kahramanlardan Kenneth Branagh, Britanya donanma komutanlarından biridir. Tek derdi, askerlerini ülkesine geri götürmektir. Filmde ne fazla diyalog ne de karakterlerin geçmişine dair bilgi vardır. Nolan, olayların gelişimi ile hikayeyi anlatır ve ekrana kilitler seyirciyi. Bombalanan geminin içindeki kapana kısılmışlık duygusunu da, Alman savaş uçaklarıyla karşı karşıya gelen pilotların yaşadığı tehlikeyi de doğrudan hissettirir.
Üye olmak istiyorum… Teşekkürler